woensdag 28 december 2011

Schotte's extra sla-blaadje


Op de valreep van 2011 naar 2012 – met de buik nog vol van kerst - heeft de regering Schotte op Curaçao aangekondigd de O.B. (BTW) op groente en fruit af te schaffen. In een speciale brief die de premier naar de voorzitter van de Staten stuurde, staat dat de regering gezond en gebalanceerd eten toegankelijk wil maken voor iedere laag van de bevolking.

Curaçao lijkt daarmee aan te sluiten op een onderzoek van de Vrije Universiteit, waarin aangetoond is dat de prijs van gezond eten van invloed is op het eetgedrag van mensen. Des te goedkoper groente en fruit ten opzichte van vette produkten zijn, des te gezonder mensen eten.

Een mooier begin van een nieuw jaar kan een mens zich niet wensen. Zeker niet op Curaçao!

Epidemie
Want op ons mooie eiland is een 'geruisloze  epidemie' aan de gang. Overgewicht heet die epidemie. Een gewichtiger woord voor overgewicht is 'obesitas', extreem overgewicht. Bijna één op de vijf mannen en zelfs één op de drie vrouwen op Curaçao lijdt aan deze ziekte!

Het moet deze epidemie zijn geweest die de premier heeft doen besluiten om tien soorten groenten en tien soorten fruit uit te sluiten van omzetbelasting. Het gaat onder meer om meloen, watermeloen, sinaasappels, mandarijnen, bananen, appels en druiven. Wat groenten betreft gaat het om advocado, selderij, uien, aardappelen, spinazi, tomaten, pompoen en bananen.

Nobel
Hoe nobel het besluit van Schotte en zijn ploeg ook moge zijn, toch roept dit groots aangekondigde besluit een aantal prangende vragen op. Vragen die de goede bedoeling van Schotte en zijn regering in twijfel trekken.

Zo is dit besluit per brief meegedeeld aan de voorzitter van de Staten en is een kopie ervan direct doorgestuurd naar de media. Erg attent maar hoogst ongebruikelijk. Meestal moeten de pers wachten tot donderdagmiddag, wanneer de regering een speciale persconferentie belegd op het 'Fortí'. Waarom toch die haast? Of is het omdat Schotte voor het eerst in het bestaan van het parlement een beslissing neemt en de uitvoering van dat besluit binnen vier dagen in wil laten gaan? Is de kerstbonus dit jaar zo hoog, dat het hele ambtenarenapparaat belangeloos extra uren maakt tussen kerst en oudjaar?

En: zal een prijsdaling van groente en fruit als gevolg van het afschaffen van de OB de bevolking massaal de McDonalds uitjagen richting de barkjes in Punda. Nog even los gezien van de recente prijsstijgingen van groente en fruit in het afgelopen jaar. Die in evenwicht lijken met de afschaffing van O.B. Met andere woorden: met deze maatregel wordt groente niet goedkoper, hij wordt alleen niet duurder......

Integraal
Er is geen onderzoek gedaan naar de mogelijke effecten van deze populaire maatregel. Er is echter al wel veel gepubliceerd. over de aanpak van obesitas. De rode lijn in die publicaties is dat de overheid het probleem van obesitas integraal moet aanpakken. Mensen moeten worden aangesproken op hun persoonlijk gedrag en de fysieke en sociale omgeving moet zodanig aangepast worden dat wenselijk gedrag zoveel mogelijk ondersteund wordt.

En dat betekent: het stimuleren van activiteiten die gericht zijn op meer bewegen. Of het nemen van maatregelen die vet voedsel extra belasten. De inderhaast getypte en niet geheel foutloze brief aan de Statenvoorzitter zal vooralsnog leiden tot een vermoedelijke prijsverlaging van de BigMac. Of zullen ze bij McDonalds hun voordeeltje compenseren met een extra blaadje sla?

zondag 25 december 2011

Geen kerstrevolutie op Curaçao

Afgelopen vrijdag legde ik de Telegraaf terzijde, keek naar buiten en constateerde dat de vermeende opstand die onze oud-premier zojuist had aangekondigd nog niet begonnen was. De mensen op straat liepen dik-bepakt-en-bezakt van winkeldeur tot winkeldeur, ogenschijnlijk zonder 30 mei 1969 in gedachten.

Nou is het op Curaçao vrij gebruikelijk om de publieke onvrede 'body' te geven door bovenstaande datum te noemen. Als je politieke analyse er echt toe moet doen, dan breng je het in verband met 30 mei.

Dat wisten de Telegraaf-journalisten natuurlijk niet. Die waren gekomen om een verhaal te zoeken bij hun eigen vooronderstelling. Een fout die ook in de Curaçaose media niet ongewoon is. En die vooronderstelling is dat Curaçao een bananenrepubliek is en dat er maar 'dit' hoeft te gebeuren of die heetgebakerde bewoners uit de West staan op de barricaden om alle Nederlanders van het eiland af te gooien. Desnoods verpakt in witte bodybags....

Voor dat verhaal moet je echter niet bij Emily zijn. Nee, deze boodschap is exclusief eigendom van de enige revolutionair die ons eiland rijk is, de op '30-mei-geboren' Soberano, Helmin Wiels. Alleen hij heeft die witte lijkzakken op voorraad en alleen hij kan die woorden bezigen, die de Telegraaf aan het zoeken was.

Emily had beter moeten weten. Maar ze is zo kien op wat media-aandacht, dat het onderscheidend vermogen er volledig bij in was geschoten. En dus had ze het allemaal niet zo gezegd.......
En ik ben geneigd haar te geloven. Ik ken Emily en ik ken de Telegraaf.

Blijft over de prangende vraag over de kans op opstand en revolutie. De voormalige premier heeft het dan weliswaar niet gezegd. Ze had het kúnnen zeggen. Wie de PAR-partijcoryfeeën volgt, weet dat er geen speech voorbij gaat of de erbarmelijke staat en het politieke failliet van ons land moet nu eindelijk eens stoppen. Wie niet beter weet en luistert naar deze retoriek, denkt dat het vandaag 29 mei is.

Maar dat klopt niet. Het is vandaag gewoon Kerst. Vandaag hoort iedereen de boodschap van de vrede. Ook op Curaçao.

Funda Müjde in gesprek met Antillencorrespondent Dick Drayer (6'13")

vrijdag 23 december 2011

Albert Heijn let niet op de Bonairiaanse kleintjes

Wie er ooit aan getwijfeld heeft, kan er deze week niet meer omheen: Bonaire is daadwerkelijk onderdeel geworden van het Nederlandse staatsbestel. De 'kleine' oorlog tussen franchisers in Nederland en Albert Heijn strekt zich namelijk uit tot in de West.

De eerste AH na 10-10-10 op Caribisch-Nederlandse bodem mag, zo blijkt, geen Albert Heijn heten. Volgens franchiser Van den Tweel, die zijn hele winkel al in het blauw had gestoken wil de Zaanse grutter zijn naam nog niet verbinden aan Bonaire, zolang er geen zekerheid is over de toekomst van de vestiging.

Waar Van den Tweel op doelt is de ruzie die is ontstaan tussen de Vereniging van Albert Heijn Franchisers en het Zaanse hoofdkantoor. Grote franchisers in Nederland hebben namelijk nationale uitbreidingsplannen, maar Albert Heijn wil pertinent niet dat ondernemers hun eigen franchisebolwerken op gaan zetten. Als de franchisers gaan rebelleren, zou AH zomaar een kwart van zijn marktaandeel kunnen verliezen.

Om dat tegen te gaan herziet Albert Heijn de franchisecontracten voor nieuwe vestigingen. Ondernemers die willen uitbreiden worden contractueel gedwongen het recht van eerste koop aan AH te gunnen.Het beleid van het hoofdkantoor tast het zelfstandig ondernemerschap aan, luidt de kritiek van Van den Tweel. 

En zo is Bonaire 'de dupe' van het conflict in Nederland. Ook Curaçao kan hiermee te maken krijgen, want de tweede vestiging in het toeristengebied bij Jan Thiel staat er nog niet en onduidelijk is of de franchisecontracten daarvoor al ondertekend zijn. Deze winkel zou bevoorraadt worden door de grote en eerste 'Appie' op Curaçao in Zeelandia.


Het franchisecontract voor deze winkel loopt in 2012 af, maar is niet opgezegd door van den Tweel. En dat betekent dat de komende vijf jaar - tot 2017 -  van den Tweel nog steeds op de Curaçaose kleintjes blijft letten. 

Maar niet in Bonaire dus............


Fouad Sidali van de NTR in gesprek met Antillencorrespondent Dick Drayer (5'04")

vrijdag 16 december 2011


Deze week 'vierde' het Koninkrijk der Nederlanden de ondertekening van het statuut, nu 57 jaar geleden op 15 december 1954. 'Vieren' is wel een erg groot woord. Alleen de eilanden van Caribisch Nederland gaven de werkende klasse vrij. De overige eilanden hebben deze dag allang ingeruild voor een andere onbekende dag.

Want het Koninkrijk leeft nog een beetje aan deze kant van de oceaan, in Nederland weet de bevolking niet eens wat het Statuut is. Dat de voorouders der Nederlanden via slavernij en koloniaal imperialisme hun rijkdom hebben vergaard waarvan nu de vruchten worden geplukt is voor velen een historisch gegeven uit de geschiedenisboekjes van school. Geen realiteit van de 21e eeuw....

Kleur?
Nederland zal in lengte van dagen vastzitten aan haar gebieden overzee, tenzij de huidige inwoners van de eilanden daar genoeg van hebben. Eigenlijk erg merkwaardig, want waarom kan Nederland niet op dezelfde manier af van, pak 'm beet Friesland of Groningen? Komt dat door de geografische afstand of door taal en cultuur? Of is het simpelweg een kwestie van kleur?

We kunnen er lang over praten, feit is dat de sleutel tot de staatkundige positie van de afzonderlijke landen in het Koninkrijk in handen is van de eilanden overzee, en niet in handen van het moederland in Europa. Nederland kan van alles willen, het heeft er eigenlijk niets over te zeggen.

En op de keper beschouwd, heeft Nederland over niets wat te zeggen. Scheidend minister Piet Hein Donner heeft nog nooit zoveel troefkaarten in handen gehad om de Tweede Kamer tevreden te stellen, hij heeft de kaarten gewoon laten vallen en nu mag niemand ze ooit nog oprapen.

Eigen boontjes
Dat de Soberano's van Curaçao ooit op het idee zijn gekomen dat de bevolking onderdrukt wordt en dat die niets te vertellen hebben over hun eigen lot, is me dan ook een raadsel. Wie premier Schotte deze week bezig zag op de Koninkrijksconferentie (nog zo'n instituut waar men in Nederland niets van mee krijgt) kan niet anders dan erkennen dat Curaçao een zelfstandig land is, dat zijn eigen boontjes dopt.

En of iedereen daar op het eiland blij mee is? Wiels in ieder geval niet. De voorman van de Soberano's lijkt in Nederland telkenmale aan het kortste eind te trekken. Ondanks de door hem gebuikte en in Schotte's oor ingefluisterde verbale rethoriek, was hij toch de grote verliezer in Den Haag.

Interpretatie
Wie Wiels kent, weet dat hij niet van verliezen houdt. Er zal dus nog een aparte interpretatie van het Koninkrijkskakkoord op tafel moeten komen. Een eigen versie die in de ogen van Helmin Wiels genade vindt. Een versie die ook zijn achterban mag vieren.

Fouad Sidali in gesprek met Antillencorrespondent Dick Drayer (5'43")

woensdag 14 december 2011

Leuker niet, makkelijker wel.....

De tijden zijn veranderd. Iedereen op de Antilliaanse eilanden weet dat ‘belasting betalen’ moet, maar dat de overheid haar adminstratie niet altijd op orde heeft. Niet betalen leidt niet automatisch tot problemen. Sinds 10-10-10 zit er echter een andere belastingsdienst op de eilanden. De Nederlandse Belastingdienst. En daar valt toch iets moeilijker mee te marchanderen. Om maar niet te zeggen: helemaal niet. 

Jarenlang hebben de inwoners van Bonaire hun boodschappen gedaan bij drie grote supermarkten op het eiland. Dinsdag 13 december viel het eerste slachtoffer: 'Cultimara' één van de drie kon zijn belastingschulden niet meer betalen en ging onder de hamer van de Nederlandse belastingambtenaren.

En dus beleeft Bonaire en ware cultuurschok: er worden regels gehandhaaft! 'Leuker kunnen we het niet maken', schijnt de Belastingdienst al jaren geleden te hebben geroepen, maar om dat zo letterlijk te nemen, moet voor de gemiddelde Bonairiaan toch een verrassing zijn....

Cultimara heeft vier maanden geleden de boodschap al gekregen, maar het moet gedacht hebben dat de soep niet zo heet gegeten zou worden. Mis: begin deze maand stond de deurwaarder op de stoep en kon de tent dicht.

De één zijn dood is de ander zijn brood. Dinsdag gebeurde er iets merkwaardigs op de veiling van Cultimara. Nog voordat er één artikel onder de hamer kwam, deed een nog onbekende bieder een bod op de hele winkel. 130.000 dollar! Genoeg om de Belastindienst tevreden te stellen. Teveel om all potentiele kopers en nieuwsgierigen blij te maken. 130.000, wie biedt meer? Eenmaal, andermaal, niemand meer? Verkocht!

De geheime bieder is - zo gaat het gerucht de ronde - concurrent 'Warehouse Bonaire'. 'Leuker kunnen we het niet maken', moet de concurrent gedacht hebben, 'makkelijk ging het in ieder geval wel'!

Fouad Sidali in gesprek met Antillencorrespondent Dick Drayer (4'39")

dinsdag 6 december 2011

Kleine lettertjes en luide woorden

"Let op de kleine lettertjes! Lees wat er staat!" Wie dit leest, zou haast denken dat ik een huis aan het kopen ben, een nieuw contract bij mijn baas teken of het laatste model uit de showroom mee wil nemen. Nee hoor, niets van dit alles. Ik ben een journalist die verslag wil doen van wat de regering van Curaçao bedenkt om de interne oppositie stil te krijgen en de externe verhoudingen met Nederland zuiver te houden, zonder haar gezicht te verliezen voor haar eigen achterban. 

Dat vergt namelijk nogal wat kunst en vliegwerk. In de communicatie tussen media en politiek is het deze dagen zaak om te letten op de kleine lettertjes. En ook om te letten op wat er gezegd wordt en wat er geschreven wordt. Daar zit vaak een wereld van verschil tussen, waardoor je als politicus een enorme uitglijder kunt maken. Maar ook als journalist kun je er aardig de mist mee ingaan.

Betrappen
Wat wil het geval? In de al maanden durende soap over de integriteit van de regeringsploeg van Gerrit Schotte zijn alle stellingen - uiteraard en voorspelbaar - betrokken. Ook de media doet daaraan mee. Soms bewust, maar vaker nog onbewust. Het is een ingewikkeld schaakspel.

Toen Schotte een dag voor de ministerraad, eind november, wederom een grote konijn uit zijn hoed toverde en iedereen, inclusief de pers en de Nederlandse politiek verraste, dachten wij met z'n allen - wij van de pers - dat Schotte opdracht had gegeven om de integriteit van bestuur op Curaçao te laten onderzoeken door Transparancy International.

Zelfs Donner dacht dat, want hij meldde in de Kamer dat niemand zich ongerust hoeft te maken: Curaçao laat zich onderzoeken door Transparancy International en geeft inhoud aan de titel van het rapport van Rosenmöller, "Doe het zelf!"

Overigens, dát heeft Donner dan wel weer gelogen, want in de brief van Schotte aan Donner zegt zelfs de Curaçaose premier dat het grootschalige onderzoek niets van doen heeft met Rosenmöller. En ook dat is logisch, want dat zou hij aan het thuisfront weer niet kunnen verkopen. Volgt u het nog? 

Geen sprake

Het Antilliaans Dagblad dacht vervolgens - als enige - slim te zijn door Transparancy International te bellen om te vragen hoe dat nu zit met Schotte en zijn onderzoek. Het antwoord kent u inmiddels: Transparancy is eenmaal per e-mail en eenmaal per telefoon benaderd. Van een onderzoeksopdracht is geen sprake en van een contract al helemaal niet. 'Schotte schaakmat' dacht het AD, en met hen velen.

Mis! Schotte heeft nooit gezegd dat er al een onderzoeksopdracht is of een contract.....Het slecht Papiaments geschreven persbericht van  Schotte maakt namelijk geen melding van contracten en opdrachten. Er is alleen maar een besluit genomen om een proces te starten om Transparancy International te benaderen om een grootschalig onderzoek te starten........

Even, heel even
Even bekroop mij het gevoel dat de kleine lettertjes, het woordspel, de semantiek mij de das om had gedaan. Schotte en zijn adviseurs zijn slimmer dan iedereen! Want de suggestie dat een onderzoek op handen is en dat dit onderzoek het antwoord is - in Nederland - op Paul Rosenmöller kwam Schotte natuurlijk wél erg goed uit.

Even..., zei ik. Heel even. Wie de geluidsporen en de TV-opnamen van de persconferentie, die als basis diende voor het persbericht (of andersom) opnieuw beluistert en bekijkt, weet dat de minister-president Transparancy introduceerde als vastgelegde partner, als een slimme zet in het schaakspel tussen Nederland en Curaçao.

Praatte Schotte voor zijn beurt? Of is hij iedereen te slim af? Lees de kleine lettertjes, maar bovenal: beluister ook de luid gesproken worden. Ze lijken op elkaar, maar hebben elk hun eigen dynamiek.

Funda Muhje in gesprek met Antillencorrespondent Dick Drayer (3'59")